Ho tloha litabeng tsa thibelo ho lebollo: Puo ea DALRO e bula moqoqo

Letsatsi le qalang la Wordfest le ne le kenyeletsa puo ea DALRO (Dramatic, Artisitic le Literary Rights Organization) ka litaba tsa ho thibela litsebo Afrika Boroa. 

Sebui sa moeti Dr. Nana Makhaula-Ntsebeza, eo e kileng ea e-ba mookameli oa The Film & Publications Board (FPB), o ile a fa bamameli pale ea melao ea ho thibela litlhaselo Afrika Boroa, le histori ea liketsahalo tse ling tseo FPB e li entseng lilemong tsa morao tjena. Tsena li kenyelletsa nyeoe ea The Spear ea 2012, e leng setšoantšo sa moetsi oa litšoantšo Brett Murray se ileng sa bontšoa Holong ea Goodman e Johannesburg. Le nyeoe ea Inxeba ka 2018, e neng e le filimi e hlahlobang kamano ea banna ba babeli ba Maxhosa sekolong sa lebollo.

Ntho e hlahelletseng ea sesson e ne e le nakong ea lipotso le likarabo. Litho tsa bamameli li ile tsa botsa sebui ka bokamoso ba boqolotsi ba litaba moo liphatlalatso tsa bo-ralipolotiki haholo-holo, hangata li tlisang tšoso ea polokeho ea motho le ho lahleheloa ke mosebetsi.

Lipotso tse tšoanang li ile tsa botsoa ts’ebetsong ea likamano tsa Sechaba Afrika Boroa har’a lipolelo tse nyefolang le tsa merabe tse buuoang ke litho tsa sechaba le bo-ralipolotiki. Tse ngata tsa lipolelo tsena li boleloa ka inthaneteng ‘me ha li amohele khalemelo e lekaneng ho thibela polelo e tlang. Leha ho le joalo taba ea lebollo e ile ea ela hloko haholoanyane. Ba bangata har’a bamameli ba ile ba tšehetsa khopolo ea ho hapa le ho phatlalatsa boitsebiso ka mokhoa oa lebollo.

Makhaula-Ntsebaza le eena o buile ka bohlokoa ba ho ngolisa mekhoa ea khale ho sireletsa le ho boloka boitsebiso ba bona nakong e tlang. O ile a hatisa hore meloko ea nakong e tlang e tlameha ho ba le akhaonto ho sheba morao e le tataiso ea hore na meetlo ena e lokela ho etsoa joang.

Bopaki ba litokomane bo fana ka kutloisiso ea hore na litloaelo tsa moetlo oa pele li etsahetse joang. Ho kenyelletsa mekhoa e mecha ea ho etsa lintho hangata ho baka kotsi ho barupeluoa le moetlong. ‘Me sena se tlameha ho latela le ho lokisoa.

Ntlha ena e ne e tšehetsoa ke mohokahanyi oa Wordfest le setho sa bamameli, Sonwabile Mfecance.

Mfecane o ile a bontša bamameli hore mokhoa oa ho se noe metsi ‘thabeng’ ka tšepo ea hore leqeba le tla ‘fola ka potlako’, le hlahisa mathata a macha moo bashanyana ba hlokang metsi ‘meleng ea bona. 

O ile a fela ka ho kopa bamameli hore ba etse liphetoho ho ithuta le “ho batlisisa mokhoa ona”. O ile a boela a khothaletsa ho kenyeletsoa ha basali thutong ea lebollo.

Pale ena e ngotsoe ka Sesotho. Tobestsa puo eo ue ratang ho bala phetolelo ea eona ka English, Afrikaans, le isiXhosa.